Ευρετήριο Χρήσιμων Όρων
Τύποι Συσκευασίας
Είναι η συσκευασία που έρχεται σε άμεση επαφή με το προϊόν.
Η συσκευασία προς πώληση ή πρωτογενής συσκευασία είναι σχεδιασμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελεί στο σημείο αγοράς χωριστή μονάδα προς πώληση στον τελικό χρήστη ή καταναλωτή. Πρωτογενής συσκευασία μπορεί να είναι ένα μπουκάλι, μία κονσέρβα, ένα κουτί κ.λπ.
Η ομαδοποιημένη συσκευασία ή δευτερογενής συσκευασία είναι σχεδιασμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελεί στο σημείο αγοράς ένα σύνολο ορισμένου αριθμού μονάδων (τεμαχίων) προς πώληση. Οι δευτερογενείς συσκευασίες πωλούνται ως έχουν στον τελικό χρήστη ή καταναλωτή ή χρησιμεύουν για την τοποθέτηση στο σημείο πώλησης. Η συσκευασία αυτή μπορεί να αφαιρείται από το προϊόν χωρίς να επηρεάζονται τα χαρακτηριστικά του.
Η δευτερογενής συσκευασία έχει δύο κύριες λειτουργίες: την προώθηση του brand name (συσκευασία προβολής) και τη διακίνηση στην εφοδιαστική αλυσίδα, εφόσον ομαδοποιεί τα προϊόντα.
Επομένως, μια δευτερογενής συσκευασία θα πρέπει να παρέχει ασφάλεια κατά τη μεταφορά διατηρώντας την πρωτογενή συσκευασία σε καλή κατάσταση.
Η συσκευασία μεταφοράς ή αλλιώς τριτογενής συσκευασία, είναι σχεδιασμένη ώστε να διευκολύνει τη διακίνηση και τη μεταφορά ορισμένου αριθμού μονάδων προς πώληση ή ομαδοποιημένων συσκευασιών, προκειμένου να προστατεύεται κατά τη μεταφορά. Μιλάμε συνήθως για τα χαρτοκιβώτια μεταφοράς. Στις συσκευασίες μεταφοράς δεν περιλαμβάνονται τα εμπορευματοκιβώτια των οδικών, σιδηροδρομικών, θαλάσσιων και αεροπορικών μεταφορών.
Σχεδιασμός
Είναι το σύνολο των πληροφοριών που περιγράφουν τους σκοπούς και τις επιδιώξεις στις οποίες πρέπει να ανταποκριθεί το σχέδιο. Το brief καθορίζεται από τον πελάτη που αναθέτει το έργο, πολλές φορές σε συνεργασία με τον σχεδιαστή. Είναι από τα πιο σημαντικά κομμάτια του σχεδιασμού μιας συσκευασίας καθώς το brief πρέπει να περιλαμβάνει όλες εκείνες τις πληροφορίες που καθορίζουν τόσο το ύφος της συσκευασίας όσο και τη στρατηγική τοποθέτηση της μάρκας.
Είναι η αρχική ιδέα που εκφράζεται είτε λεκτικά είτε οπτικά (προσχέδιο) και απεικονίζει την ουσία ενός σχεδίου εξηγώντας τις βασικές παραμέτρους για την περαιτέρω ανάπτυξή του.
Στη εικόνα της μάρκας (brand image) εντάσσονται οι αντιλήψεις για τη μάρκα, όπως αυτές αποτυπώνονται μέσω των συσχετίσεων γι’ αυτήν στο μυαλό́ του καταναλωτή́.
Η εικόνα του προϊόντος δεν είναι το προϊόν αυτό καθεαυτό, αλλά ο «μύθος» του. Ένας «μύθος» που αναπαριστά τεχνηέντως, με εικόνα και λόγο, την ανάγκη της χρήσης και της χρησιμότητας του προϊόντος, με σκοπό να προκαλέσει το ενδιαφέρον, να δημιουργήσει αναγνωρισιμότητα, να ενημερώσει και κυρίως να γεννήσει την επιθυμία στον καταναλωτή, ώστε να θελήσει να το αγοράσει.
Είναι το ανάπτυγμα μιας τρισδιάστατης συσκευασίας σε δυο διαστάσεις και η σχεδιαστική βάση για να δημιουργηθεί η μακέτα της συσκευασίας και να κατασκευαστεί το παραγωγικό καλούπι. Στο ανάπτυγμα αυτό εμφανίζονται με λεπτομέρειες γραμμές για το πού θα κόβεται το χαρτί, διακεκομμένες γραμμές για το που θα γίνει πίκμανση για δίπλωση και τα σημεία κόλλησης.
Το καλούπι είναι το απαραίτητο εργαλείο για τη σχηματοποίηση του χαρτιού σε κουτί. Έχει για βάση του ένα σκληρό άκαμπτο ξύλο πάνω στο οποίο τοποθετούνται λάμες οι οποίες μπορεί να είναι μαχαίρια για το κόψιμο του χαρτιού, πικμάνσεις για το δίπλωμα του χαρτιού, περφορέ διάτρηση για κοπή από τον πελάτη κ.λπ.
Είναι ένα μεταλλικό ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο με προεξέχουσες επιφάνειες του θέματος που πρόκειται να παραχθεί σε χρυσοτυπία, θερμοτυπία κ.λπ.
Είναι το αρχικό δείγμα, η προσομοίωση της συσκευασίας πριν μπει σε παραγωγή. Το mock-up παρέχει όλη την πληροφορία για το πώς θα μοιάζει το τελικό προϊόν και δίνει την ευκαιρία για δοκιμαστική χρήση του προϊόντος βελτιώσεις, προσθήκες ή αλλαγές, πριν γίνει επίσημα διαθέσιμο.
Πρώτες ύλες – Υλικά
Το βάρος χαρτιού στην Ευρώπη και στις περισσότερες χώρες του κόσμου, όπως αυτό ορίζεται στο ISO 536, είναι το βάρος -εκφρασμένο σε γραμμάρια- που ζυγίζει ένα τετραγωνικό μέτρο (g/m²) χαρτιού.
Όπως, ίσως, ήδη γνωρίζετε από τις τυποποιημένες διαστάσεις χαρτιών, η διάσταση Α0 (841mm×1189mm) είναι ένα τετραγωνικό μέτρο. Άρα, τα γραμμάρια που ζυγίζει ένα φύλλο Α0 είναι το ακριβές βάρος του χαρτιού στο οποίο αναφερόμαστε. Το τυπικό χαρτί γραφής γνωστό και ως φωτοαντιγραφικό (αυτό που κάνουμε χρήση σχεδόν όλοι στους εκτυπωτές γραφείου) έχει βάρος 80 g/m². Δηλαδή, το τυπικό A4 φύλλο που είναι το ένα δέκατο έκτο του Α0 (1⁄16 m²) ζυγίζει 5 γραμμάρια. Το ανεπίσημο σύμβολο “GSM” αντί του “g/m²” (grams per square meter) είναι ευρέως διαδεδομένο και συνηθίζεται στις περισσότερες χώρες.
- Χαρτόνι GC1
Χαρτόνι super fine, πρωτογενής ξυλοπολτός που κυμαίνεται από 210 γρ. έως 400 γρ.
- Χαρτόνι R
Ανακυκλωμένος πολτός χάρτου που η μια πλευρά του είναι επιχρισμένη και κατάλληλη να δεχτεί εκτύπωση και η άλλη πλευρά του είναι χρώματος γκρι. Κυμαίνεται από 200γρ. έως 650 γρ.
- Χαρτόνι BR
Ανακυκλωμένος πολτός χάρτου που η μια πλευρά του είναι επιχρισμένη και κατάλληλη να δεχτεί εκτύπωση και η άλλη πλευρά του είναι χρώματος μπεζ- ζαχαρί -κρεμ ράχη, κυμαίνεται από 200γρ έως 650 γραμμάρια
- Greyboard ή Σκληρό χαρτόνι ή Xαρτόνι βιβλιοδεσίας
Ανακυκλωμένο πολυστρωματικό συμπαγές χαρτόνι. Το συγκεκριμένο υλικό χαρακτηρίζεται από το πάχος του και όχι από το βάρος του. Συνήθως κυμαίνεται από 0,8mm έως 4 mm πάχος και ενδείκνυται για βαριές και άκαμπτες συσκευασίες.
- Χαρτόνι RKR
Ανακυκλωμένος πολτός χάρτου που η μια πλευρά του είναι επιχρισμένη και κατάλληλη να δεχτεί εκτύπωση και η άλλη πλευρά του είναι χρώματος καφέ που κυμαίνεται από 300γρ. έως 450 γρ.
- Χαρτόνι Καφέ
Καφέ ανακυκλωμένος πολτός χάρτου που και οι δύο πλευρές του είναι χρώματος καφέ. Κυμαίνεται από 300γρ. έως 450 γρ.
- Λαμιναρισμένο χαρτόνι (παραγόμενο)
Είναι αποτέλεσμα επικόλλησης δυο ή τριών χαρτιών -χαρτονιών (χαρτί, ανακυκλωμένο χαρτόνι και οντουλέ / κυματοειδές χαρτόνι).
Ουσιαστικά, παράγουμε ένα υλικό ώστε να καλύψουμε την εκάστοτε ανάγκη του προϊόντος για συσκευασία.
- Κυματοειδές χαρτόνι (Οndulè-Corrugated-Flute-Welle)
Υλικό που αποτελείται από ένα μεσαίο φύλλο, που κυματώνεται αφού περάσει από αυλακωτά ρολά στα οποία έχουν επικολληθεί ένα ή δύο επίπεδα φύλλα χαρτονιού επένδυσης. Το κυματοειδές χαρτόνι χρησιμοποιείται στην παραγωγή συσκευασιών για μεταφορές εμπορευμάτων, βιομηχανικών προϊόντων ή για τη δημιουργία ειδικών κατασκευών. Η σύνθεση του υλικού πηγάζει από την ποιότητα των επιμέρους επιπέδων. Ο χαρακτηρισμός του υλικού γίνεται με το πάχος του και συμβολίζεται με γράμματα (A,B,C,E Flute).
- Χαρτόπανο
Χαρτί που η υφή του μοιάζει με ύφασμα. Κατάλληλο για επένδυση σε σκληρά κουτιά, εξώφυλλα κ.λπ.
- Πλαστικό PVC
Φύλλο πλαστικού κατάλληλο για να δίνει διαφάνεια στις συσκευασίες και να καθιστά εμφανή τα προϊόντα.
Παραγωγή
Μέθοδος εκτύπωσης όπου το χαρτί δεν έρχεται σε άμεση επαφή με την εκτυπωτική πλάκα (τσίγκος) αλλά με έναν κύλινδρο καουτσούκ, ο οποίος μεταφέρει το θέμα προς εκτύπωση στο χαρτί. Στην Offset εκτύπωση το μελάνι της εικόνας μεταφέρεται από τον τσίγκο (plate) στο καουτσούκ (blanket) και μετά στο χαρτί.
Η μέθοδος αυτή έχει άριστα ποιοτικά αποτελέσματα και προσφέρεται για μεγάλες ποσότητες παραγωγής.
Mέθοδος εκτύπωσης όπου το ηλεκτρονικό αρχείο εκτυπώνεται απευθείας σε ένα υλικό (π.χ. χαρτί, αυτοκόλλητο). Η ψηφιακή εκτύπωση μας δίνει μεγάλη ταχύτητα ανταπόκρισης, ενδείκνυται για μικρές ποσότητες παραγωγής. Μας δίνει την δυνατότητα των μεταβλητών δεδομένων.
Απλή και κλασική λύση συσκευασίας (soft box και με κυματοειδές χαρτόνι) με κόλληση στη μία πλευρά και άνοιγμα από πάνω και από κάτω. Παραδίδεται επίπεδο (flat).
Κουτί κολλημένο σε τρία σημεία: ένα στο πλάι και δύο στον πάτο. Παραδίδεται επίπεδο (flat). Με το άνοιγμα διαμορφώνεται η συσκευασία και ασφαλίζει (κλειδώνει) ο πάτος. (Soft box και με κυματοειδές χαρτόνι)
Κουτί κολλημένο στη μία πλευρά. Παραδίδεται επίπεδο (flat). Ο πάτος του κουτιού είναι ανοικτός και «πλέκεται» από τον πελάτη (Soft box και με κυματοειδές χαρτόνι)
Συσκευασία χωρίς κόλληση. Διαμορφώνεται με πολλαπλές αναδιπλώσεις στα σημεία που έχουμε ορίσει και υπάρχουν ήδη τσακίσεις. Παραδίδονται επίπεδα (flat).
Πολυτελής συσκευασία που κατασκευάζεται από συμπαγές, άκαμπτο χαρτόνι το οποίο καλύπτεται από κάποιο άλλο λεπτό υλικό (π.χ. χαρτί, ύφασμα κ.λπ.)
Ίσως ο πιο διαδεδομένος τύπος rigid box με ευρεία εφαρμογή και χρήση.
Παράγεται από σκληρό χαρτόνι ντυμένο (λαμιναρισμένο) εξωτερικά και εσωτερικά με χαρτί, χαρτόπανο, πλαστικό και αποτελείται από δύο ανεξάρτητα μέρη: τη βάση και το καπάκι.
Αποτελείται από δύο ανεξάρτητα μέρη την βάση και το μανίκι.
Η βάση είναι ένα rigid box και το μανίκι «αγκαλιάζει» τη συσκευασία δίνοντας επιπλέον αίσθηση πολυτέλειας και ασφάλειας δημιουργώντας συρταρωτό άνοιγμα.
Στητό κουτί 2 τεμαχίων κολλημένων μεταξύ τους. Το ταμπλώ δημιουργεί ένα προστατευτικό κάλυμμα και ταυτόχρονα λειτουργεί σαν «εξώφυλλο» στην ειδική θήκη (σκαφάκι) που φιλοξενεί το προϊόν.
Διαμόρφωση των σημείων στα οποία πρόκειται να διπλωθεί το χαρτί. Γίνεται ταυτόχρονα με το κόψιμο των κουτιών και για το σκοπό αυτό παρεμβάλλονται στα καλούπια κοπής, ειδικές λάμες χωρίς κόψη (λάμες πίκμανσης).
Τελειοποίηση
Ανάγλυφη-εσώγλυφη εκτύπωση είναι η δημιουργία ανάγλυφων ή εσώγλυφων επιφανειών στην εκτυπωμένη επιφάνεια με τη χρήση κλισέ, η οποία εφαρμόζεται με υψηλή πίεση στην επιφάνεια του χαρτιού.
Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται στο ανάγλυφο μία τρισδιάστατη υπερυψωμένη εκτύπωση (ή το αντίστροφο στο εσώγλυφο) που σας επιτρέπει να αισθάνεστε το σχέδιο στην αφή.
Η ανάγλυφη εκτύπωση μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε μόνη της (στο χαρτί) ή σε συνδυασμό με την εκτύπωση ofsset του θέματος.
Προστατευτικό στρώμα που προστίθεται μετά την εκτύπωση είτε για να προστατέψει τη συσκευασία και να διασφαλίσει τη σταθερότητα των χρωμάτων (π.χ. βερνίκι νερού, UV), είτε για να διακοσμήσει και να δημιουργήσει πιο ενδιαφέρον αποτέλεσμα στην εκτύπωση (π.χ. τοπικό UV-spot UV). Το βερνίκι έχει την τάση να προσδίδει μια πολύ ελαφριά κίτρινη απόχρωση στο χαρτί.
Επίστρωση με βερνίκι που έχει βάση νερού. Δημιουργεί ένα διακριτικό «τελείωμα» με ματ, σατινέ ή γυαλιστερή υφή.
Το βερνίκι UV είναι βερνίκι που στεγνώνει με UV ακτινοβολία που ελευθερώνεται από λάμπες UV. Χρησιμεύει σαν προστασία αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί μια πολύ εντυπωσιακή γυαλιστερή επιφάνεια.
Βερνίκι UV που εφαρμόζεται τοπικά (σε συγκεκριμένες περιοχές) για να αναδείξει στοιχεία όπως λογότυπα, φωτογραφίες κ.λπ. Δεν είναι κατάλληλο για μικρές λεπτομέρειες όπως π.χ. μικρά κείμενα.
Προστατευτικό φιλμ που εφαρμόζεται στο χαρτί ή στο χαρτόνι. Προστατεύει και παράλληλα προσφέρει διάρκεια στη ζωή του χαρτιού και των χρωμάτων δίνοντας ματ (matte) ή γυαλιστερό αποτέλεσμα (glossy). Δεν προτείνεται σε χαρτιά με υφές.
Μια άλλη παρόμοια επεξεργασία (lamination) είναι και η εσωτερική επίστρωση του χαρτιού με πολυαιθυλένιο (PE) ή επίστρωση αλουμινίου, κατάλληλο για επαφή με τρόφιμα. (Κουτιά ζαχαροπλαστείων, φαγητού κ.λπ.)
Η Θερμοτυπία (Χρυσοτυπία, Ασημοτυπία, Χαλκοτυπία κ.λπ.) είναι μια μέθοδος εκτύπωσης, κατά την οποία, ένα πολύ λεπτό φιλμ αλουμινίου (Foil) σε διάφορα χρώματα, με τη χρήση ενός κλισέ και την άσκηση πίεσης, μεταφέρεται επάνω στο προς εκτύπωση υλικό (χαρτί, χαρτόνι, PVC, δέρμα κ.λπ.).
Η διαδικασία οφείλει το όνομά της στο γεγονός ότι λαμβάνει χώρα σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας στις οποίες βρίσκεται το κλισέ (περίπου 100ο C -115ο C) που βοηθούν το λεπτό φιλμ αλουμινίου να “κολλήσει” στο προς εκτύπωση υλικό.